Preto da Catedral de Santiago , atópase un dos edificios cuxa historia está ligada á da Universidade da cidade. Trátase do Pazo de Fonseca ou Colexio de Fonseca, un lugar antigo e con encanto polo que pasaron moitos estudantes ilustres.
A súa historia comeza no século XVI , cando o arcebispo Alonso de Fonseca III mandou construír a mesma, adaptando para fins educativos a casa onde naceu e que pertenceu á súa familia. Daquela recibiu o nome de Colexio de Santiago Alfeo .
O edificio foi proxectado por Juan de Álava e supervisado por Alonso de Covarrubias e a súa construción continuou entre 1522 e 1544, ano no que se inaugurou como sede da recentemente fundada Universidade de Santiago de Compostela .
En 1553 promulgáronse os primeiros estatutos que establecían a creación de cátedras de Artes, Teoloxía, Canons e Gramática, así como o nomeamento de conserxes para garantir a seguridade, a hixiene e o cumprimento das actividades docentes. Pedro Maldonado de la Carrera foi nomeado primeiro reitor. Dous anos despois, en 1555, foi recoñecida como Real Universidade, igualándose ás grandes universidades de Castela.
Aínda que o Pazo de Fonseca foi gañando importancia co paso dos anos, a súa fachada actual, proxectada por Diego de Romay, rematou en 1688 e converteuse nun dos elementos máis destacados do edificio. É de estilo renacentista e está feito de cachotería de granito. Consta de dous corpos adornados con estatuas góticas nos intercolumnios e nichos do friso. No centro destaca un escudo coas cinco estrelas da familia Fonseca, rodeado de imaxes dos Doutores da Igrexa.
No interior do edificio, hai un fermoso patio rodeado dunha lenda epigráfica, obra de Gil de Hontañón. Á dereita da porta principal accede a unha capela gótica e á esquerda, o Salón Artesonado, antigo refectorio escolar e no que se instalou provisionalmente o primeiro Parlamento de Galicia entre 1982 e 1989.
Ao longo da súa historia, o Pazo de Fonseca tivo diversos usos , dende a residencia ata a Facultade de Medicina ou Farmacia, sendo sede do Seminario de Estudos Galegos e refuxio de católicos irlandeses.
Hoxe, o antigo Colexio de Santiago Alfeo é a sede da Biblioteca Xeral da USC e alberga valiosos tesouros, como o ‘Libro de Horas de Fernando I’, o libro máis antigo da cidade que data de 1055, e a Biblioteca América.
