O Apalpador, o Papá Noel galego

26 Nov 2024 | Cultura

Cando pensas no Nadal, o primeiro que adoita ocorrer é a figura de Papá Noel ou os Reis Magos, personaxes fantásticos que transmiten alegría e ilusión aos máis pequenos. Pero moitos territorios teñen as súas propias iconas particulares que encarnan esta festa. Neste artigo imos falarvos de Apalpador, o Papá Noel de Galicia.

Tamén é coñecido polo nome de ‘Pendigueiro‘ e, como ocorre noutras lendas do Nadal, por esta época trae agasallos aos nenos. A súa orixe remóntase ás tradicións rurais das zonas montañosas da comunidade, especialmente na provincia de Lugo, e é moi coñecida nas comarcas dos Ancares, Lemos, Sarria e Quiroga.

A diferenza de Papá Noel, que ten as súas raíces na lenda de San Nicolás e nos mitos do norte de Europa, o Apalpador é un ser ligado á terra e ao traballo do campo. Este personaxe é un vello xigante que traballa como carboeiro, cunha longa barba vermella, unha boina, unha chaqueta verde e unha pipa na man.

Vive na montaña, lonxe da civilización, e baixa ás aldeas a noite do 24 ou 31 de decembro mentres recolle castañas. Conta a lenda que visita as casas nas que hai nenos e palpa a barriga para comprobar se xa comeron abondo e deixa na mesa unhas castañas para que teñan un bo manxar.

En contraste con Papá Noel ou os Reis Magos, que están asociados á entrega de agasallos materiais, o Apalpador representa un concepto máis sinxelo enraizado na supervivencia das familias rurais. En lugar de traer xoguetes, trae castañas como símbolo de abundancia e sorte para o ano que vén, unha mensaxe de esperanza de que nunca falte a comida na mesa en tempos difíciles.

 

Mira esta publicación en Instagram

 

Unha publicación compartida por Zazú Pita (@zazu_pita)

O renacemento da lenda

A figura do Apalpador caeu no esquecemento durante moitos anos, pero a tradición rexurdiu nas últimas décadas e adaptouse aos tempos modernos. Xa non trae só castañas, senón tamén agasallos máis habituais como os seus compañeiros de estación, e castiga aos nenos travesos sen deixarlles nada.

Este renacemento foi grazas ao esforzo das asociacións e entidades locais que promoveron historias e celebracións para que os máis pequenos poidan coñecer a este querido xigante. De feito, existe unha páxina web, Apalpador.gal, que ten como misión ofrecer información sobre a mesma e mesmo varios exemplos de actividades.

Hoxe, o Apalpador converteuse nun emblema das celebracións do Nadal en Galicia que representa o valor de manter vivas as raíces e transmitir ás novas xeracións o sentimento de pertenza á cultura propia.

Cada ano, este xigante bondadoso baixa do monte para alegrar aos máis pequenos e deixa ao seu paso unha mensaxe de prosperidade e alegría.

 

Mira esta publicación en Instagram

 

Unha publicación compartida por rosi ñ arojo (@rosinharojo)

0 comentarios

Enviar comentario

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Gif Amo Compostela
Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.